Mide Küçültme
Mide Küçültme Ameliyatı
Obezite, günümüzde sadece estetik bir problem olmaktan çıkmış, çeşitli sistemik hastalıkların gelişimine zemin hazırlayan ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Tip 2 diyabet, hipertansiyon, infertilite ve kardiyovasküler hastalıklar gibi birçok kronik rahatsızlık obezite ile doğrudan ilişkilidir. Bu tabloya, yaşam kalitesini düşüren uyku apnesi ve eklem rahatsızlıkları gibi sorunlar da eklenmektedir.
Obezitenin oluşumunda yalnızca aşırı kalori alımı değil; genetik yatkınlık, hormonal dengesizlikler, bazı ilaçların uzun süreli kullanımı ve yaşam biçimi gibi çeşitli faktörler rol oynamaktadır. Bu çerçevede, obezite tedavisi de multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Diyet, egzersiz ve medikal tedavilere yanıt alınamayan vakalarda cerrahi tedavi seçeneği gündeme gelmektedir. Bu tedavi yöntemlerinden biri de mide küçültme ameliyatlarıdır.
Mide Küçültme Ameliyatı Nedir?
Mide küçültme ameliyatı, cerrahi obezite tedavi yöntemlerinden biridir ve temel amacı, mide hacmini küçülterek kişinin daha az gıda ile tokluk hissine ulaşmasını sağlamaktır. Bu sayede kalori alımı azaltılır ve kilo kaybı süreci başlatılır. Aynı zamanda bazı ameliyat türleri, mide-barsak sistemine etki ederek hormonal düzeylerde de değişiklikler yaratmakta ve glukoz metabolizması üzerinde olumlu etkiler göstermektedir.
Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
Bu cerrahi yöntem, vücut kitle indeksi (VKİ) 40 kg/m²’nin üzerinde olan bireylerde veya VKİ’si 35 kg/m² üzerinde olup eşlik eden yandaş hastalıklara (diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi vb.) sahip hastalarda uygulanabilir. Karar süreci; detaylı tıbbi değerlendirme, laboratuvar testleri, psikolojik danışmanlık ve beslenme uzmanı görüşünü kapsayan çok aşamalı bir değerlendirmeyi içerir.
Mide Küçültme Ameliyatı Türleri
1. Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)
Bu yöntemde mide uzunlamasına kesilerek yaklaşık %80’i çıkarılır. Ghrelin adı verilen açlık hormonunun üretildiği bölge de çıkarıldığı için, iştahın azalması hedeflenir. Operasyon laparoskopik (kapalı) yöntemle gerçekleştirilir. Geri dönüşü olmayan bir işlemdir ve en sık uygulanan obezite cerrahisi yöntemidir.
2. Gastrik Bypass
Bu yöntemde mide küçük bir poş haline getirilerek ince bağırsağın ilerleyen bir bölümü ile bağlantı yapılır. Hem hacim kısıtlayıcı hem de emilim azaltıcı bir yöntemdir. Özellikle insülin direnci yüksek olan hastalarda ve tatlı tüketimi yoğun bireylerde tercih edilir.
3. Ayarlanabilir Mide Bandı (Gastrik Bant)
Mide girişine yerleştirilen ayarlanabilir bir silikon bant ile mide iki bölüme ayrılır. Daha az hacimle tokluk hissi sağlanır. Diğer yöntemlere kıyasla daha az invaziv olmakla birlikte uzun dönem başarı oranları daha düşüktür ve son yıllarda daha az tercih edilmektedir.
Ameliyat Süreci ve Teknik
Tüm yöntemler genellikle laparoskopik cerrahi ile uygulanır. Bu teknik, karın duvarına yapılan milimetrik kesiler yardımıyla kamera ve özel cerrahi aletlerle operasyonun gerçekleştirilmesini sağlar. Açık ameliyata göre daha az ağrı, daha kısa hastanede yatış süresi ve daha hızlı iyileşme avantajları sunar.
Riskler ve Olası Komplikasyonlar
Her cerrahi işlemde olduğu gibi mide küçültme ameliyatlarında da bazı riskler mevcuttur. Bu riskler arasında:
Kanama
Enfeksiyon
Kaçak (özellikle stapler hattında)
Emboli (kan pıhtısı)
Dumping sendromu
Safra taşı oluşumu
sayılabilir. Tüm bu olasılıklara karşı ameliyat öncesi ve sonrası dönemler titizlikle planlanmalı ve hasta yakın takip altında tutulmalıdır.
Ameliyat Sonrası Süreç
Mide küçültme ameliyatı sonrası süreç, cerrahiden alınan sonuçların kalıcılığı açısından son derece kritiktir. Bu süreçte;
Kademeli olarak sıvıdan katıya geçen bir beslenme programı uygulanır.
Hastaya özel egzersiz programları verilir.
Vitamin ve mineral destekleri başlanır.
Düzenli poliklinik kontrolleri ile kilo kaybı, metabolik parametreler ve olası komplikasyonlar izlenir.
Ağrı genellikle hafif düzeydedir ve standart ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Laparoskopik teknik sayesinde izler minimaldir ve zamanla silikleşir.
Faydaları
Mide küçültme ameliyatları ile hastaların büyük çoğunluğu ilk yıl içerisinde fazla kilolarının %50-70’ini kaybeder. Bununla birlikte;
Kan şekeri regülasyonu iyileşir,
Tansiyon düşer,
Uyku apnesi geriler,
Yaşam kalitesi artar.
Obeziteye bağlı metabolik hastalıkların kontrol altına alınmasında da oldukça etkili bir yöntemdir.
